Phạm Lãi :

• Tướng tài, đã giúp Việt Vương câu Tiễn diệt Ngô dựng nước Việt.
  Xem Ðào Công, Tây Thi.
  

Phán sự đền Tản Viên : Xem Tử Văn đốt đền.

Phần, Du :

• Tên hai loại cây thường trồng ở làng quê Trung Quốc. Người ta dùng từ này để chỉ quê hương.
  

Phần Lão :

• Phan Ðại Lâm đời Tống, tự là Phần Lão. Ðêm mưa làm thơ, có người đến thúc thuế, cụt hứng phải bỏ dỡ.
  

Phận tóc da :

• Nói phận làm con phải biết giữ gìn thân thể do khí huyết cha mẹ bẩm sinh ra.
  Hiếu kính : "Thân thể phát phu, thụ chi phụ mẫu, bất cảm hủy thương, hiếu chí thủy giã." (Thân thể tóc da bẩm thụ ở cha mẹ, kgông dám làm hủy hoại, tổn thương, đó là sự bắt đầu của đạo hiếu.)
  "Cố sự thành ngữ khảo" cũng nói : "Chí nhược phát phu, bất khả hủy thương, Tăng Tử thường dĩ thủ thân vi đại" (Ðến như cả tóc da không thể hủy thương, Tăng Tử thường lấy việc giữ mình làm trọng).
  

Phật Ðồ Trừng :

• ông là người ấn Ðộ, đến Trung Quốc vào năm Vĩnh Gia thứ 4 (310). Rất được nhà vua sùng vọng, cho cùng thăng điện khi lâm triều. Phật Ðồ Trừng có phép lấy bút nuớc vẽ bùa đọc chú, trong bát nở ra hoa sen chói lọi.
  

Phật Biểu họ Hàn :

• Hàn Dũ dâng biểu can vua việc đón xương Phật, bài biểu có đoạn : "Tự Hoàng đế cho đến vua Vũ, vua Thang, vua Văn đều hưởng thọ lâu dài, trăm họ yên vui mà thuở ấy chưa có Phật vậy. Ðến đời Minh Ðế nhà Hán mới có Phật pháp mà về sau cứ loạn lạc mãi. Các vua trị vì chẳng được bao lâu. Nhà Tống, nhà Tề, nhà Lương, nhà Trần cùng Nguyên Ngụy thờ Phật càng ngày càng thêm kính cẩn thế mà viên đại rất chóng. Duy vua Vũ Ðế nhà Lương ở ngôi được 48 năm, 3 kỳ xả thân đi làm tăng, sau bị Hầu Cảnh bức phải chết đói : Thờ Phật, cầu phúc mà lại phải vạ. Lấy đó mà xem, thì Phật không nên tin cũng khá biết vậy."
  

Phật Tích Sơn : Dấu vết Phật để lại.

• Nước ta có 2 ngọn núi mang tên Phật Tích, một ở Tiên Sơn, Hà Bắc, một ở Quốc Oai, Hà nội, đều có thờ Phật. Các thi nhân xưa hay làm thơ vịnh núi Phật Tích ở Quốc Oai.
  

Phi Lai Giang : Tên sông ở xã Phi Lai, Huyện Nga Sơn, Thanh Hóa.

Phi Liêm : Thần gió.

• Theo Hán Thư, năm Nguyên phong thứ 2 (109 trước Công nguyên), mùa đông tháng 10, nhà Hán dựng Thông Thiền Ðài ở Cam Tuyền, Phi Liêm Quán ở Trường Sa.
  Ung Thiệu chú : Phi Liêm là loài chim thần có thể gọi gió đến. Năm Vĩnh Linh thứ 5 (62), Hán Minh Ðế đến Trường Sa đón nhận con Phi Liêm và con ngựa đồng đặt ở ngoài cửa Thượng Tây Môn. Phi Liêm thân Hươu, đầu chim Tước, có sừng, đuôi Rắn, vằn như vằn Báo.
  

Phí Trường Phòng :

• Người đất Nhữ Nam đời Ðông Hán, từng làm chức quan coi chợ. Trong chợ có quán ông lão bán thuốc, đầu quán treo một cái bầu và khi chợ tan thì ông ta chui vào trong cái bầu ấy. Người trong chợ không ai biết cả, duy có Phí Trường Phòng trên lầu cao nhìn thấy, lấy làm lạ bèn tìm đến quán ông lão. ông lão biết ý dặn Phòng đến, ông lão mời Phòng vào trong bầu, thấy trong đó có ngọc đường tráng lệ, có rượu ngọt, đồ nhắm. Hai người cùng đánh chén say sưa. (Hậu Hán Thư, Phí Trường Phòng truyện).
  Phí Trường Phòng theo thầy vào rừng sâu học đạo, không học được bèn xin từ tạ ra về. Thầy trao cho Phòng chiếc gậy trúc bảo cưỡi lên mây mà về, trong chốc lát Phòng đã đến nhà.
  Xem Ngày tháng trong bầu.
  

Phiếu Mẫu :

• Phiếu mẫu nghĩa là bà lão đập vải, Văn học dùng từ này để chỉ người có lòng tốt giúp người không cần trả ơn.
  Sử ký : Hàn Tín người huyện Hoài âm, khi còn hàn vi thường ăn nhờ nhà người khác. Một hôm, Tín câu cá ở dưới thành, trong số những bà lão đập vải có một bà thấy Tín đói bèn cho ăn cơm suốt mấy mươi ngày cho đến khi đập vải xong. Tín mừng nói với bà lão : "Thế nào tôi cũng đền ơn bà xứng đáng". Về sau, Hàn Tín theo giúp Hán Cao Tổ dựng nghiệp nhà Hán, được lập làm Sở Vương đóng đô ở Hạ Bì. Tín về đến nước bèn đem nghìn vàng thưởng cho bà lão khi xưa đã cho mình ăn.
  

Pho Tình sử :

• Tên một pho tiểu thuyết chép chuyện tình thời xưa, chia làm nhiều bài, có 24 quyển tất cả.
  
• Về mục lục P

Phó Duyệt :

• ẩn ở đất Phú Nghiêm, làm nghề dùng ván ép đất xây tường, về sau vua Cao Tông nhà Thương mộng thấy được người hiền tướng giúp nghiệp Vương tên là Duyệt bèn cho người vẽ hình giống như trong mộng, đưa tìm khắp thiên hạ, sau quả tìm được ông ở đất Phó Nghiêm mới lập làm tể tướng, lấy tên đất làm họ gọi là Phó Duyệt (Thông Chí, Sử ký, ân bản ký).
  Mai Ðình Mộng Ký : Diệu Thường cùng nếm vạc mai.
  Cũng trong Y Phó, cũng ngoài Tôn Ngô.

Phong, Bái :

• Là nơi phát tích của nhà Tây Hán, nơi vua Hán Cao Tổ là Lưu Bang dấy nghiệp nhà Hán.
  

Phong Ðình : Xem Phong thu.

Phong thu :

• Phong là một thứ cây thân cao hai ba trượng, là hình bàn tay rẽ làm 3, đến mùa thu thì đỏ, dáng đẹp, mùa xuân nở hoa họp thành chùm như quả cầu tròn (Theo Dương Quảng Hàm).
  Cây Phong được trồng ở các xứ ôn đới và gồm nhiều loại khác nhau. Cây Phong ở Trung Quốc chỉ cao khoảng 7m trong khi cây Phong đường (sugar maple erable à sucre) mọc ở Canada cao tới 40m. ở Việt Nam không có cây Phong nhưng một số thi sĩ chịu ảnh hưởng của văn chương Trung Quốc cũng nói đến cây Phong như Ngô Chi Lan (Thế kỷ 15) trong bài Mùa Thu :
  Giếng ngọc, sen tàn, bông hết thắm.
  Rừng Phong, lá rụng, tiếng như mưa.. Cây Phong thường được trồng nơi cung điện, nên thường nói Ðền Phong, Sân Phong, Bệ Phong, Phong đình.
  Cung oán ngâm khúc :
  Khi ấp mận ôm đào gác nguyệt.
  Lúc cười sương cợt tuyết đền phong.. Nhị độ mai :
  Thiên ân ban trước phong đình..

Phong Trắc :

• Sách Thiên hạ dị kỹ : Phong Trắc đọc sách ở trong núi sâu, bà tiên Thượng Nguyên phu nhân đêm đến ve vãn.
  

Phong vân : Xem Hội Long Vân.

Phú Bật :

• Người đất Hà Nam đời Tống, rất chăm học và có độ lượng. Khi quân Khiết Ðan xâm lăng Tống, đóng đồn ngay trên đất Tống. Phú Bật được cử đi sứ đòi lại đất, cực lực phản kháng bọn xâm lược đồng thời ông trình bày cái lẽ lợi hại của việc chiến hay hòa. Quân Khiết Ðan nghe ra phải rút quân về nước. Ði sứ về ông được phong chức Khu Mật Phó sứ. Ðến đời vua Tống Anh Tông, ông được lên chức Khu Mật sứ tước Trình Quốc Công. Về hưu, ông cùng Văn Ngạn Bác, Tư Mã Quang... gồm 13 người theo chuyện Của Lão Ðồ của Bạch Cư Dị mà lập nên Lạc Dương Kỳ Anh hội, cùng uống rượu, họa thi làm vui.
  

Phủ Việt : Búa rìu, chỉ lời chê trách nghiêm khắc.

• Theo lời tự sách "Xuân Thu chính nghĩa" của Khổng Dĩnh Ðạt (Ðường), Khổng Tử soạn kinh Xuân Thu chép việc nước Lỗ ngụ lời bao biếm, sự khen chê cốt ngụ ở chổ dùng. Có khi chỉ vì một chữ ngụ ý chê (biếm) mà thành tiếng xấu ngàn đời, một chữ ngụ ý khen (bao) mà được tiếng thơm muôn thuở.Vì vậy, người đời sau khi bàn kinh Xuân Thu có nói : "Nhất tự chi bao vinh ư hoa cổn, nhất tự chi biếm nhục ư phủ việt" (Một chữ khen vinh hơn được áo cổn hoa vua ban, một chữ chê nhục hơn phải tội búa rìu).
  Hồng Ðức Quốc âm :
  Châm chước miện thiền dòng một phép.
  Quyền hàn cổn việt rạng muôn đời.

Phù Giao Tử : Hiệu của Trần Ðoàn.

Phù Lai Sơn : Nơi Từ Thức gặp tiên.

Phù Tang :

• Chỉ nơi mặt trời mọc, tức phương đông. Thần thoại cổ Trung Quốc nói rằng thần mặt trời tắm ở ao trời, gọi là đầm Dục Nhật ở Dương Cốc rồi lên chơi ở gốc cây thần gọi là cây Phù Tang, sau đó mới cưỡi xe lữa ruỗi rong qua bầu trời từ Ðông sang Tây.
  

Phúc Thành : Tên một cửa bể ở Hà Nam Ninh.

Phục Hy :

• Thông Chí : ông vua thần thoại trong Tam hoàng thời dổ Trung Hoa, có đức nên gọi là Thái Hạo, dạy dân đánh cá, nuôi súc vật để lấy cái ăn nên cũng gọi là Bào Hy, ông đặt ra Bát Quái, chữ viết.
  Theo truyền thuyết thì Phục Hy, ông vua hoang đường đầu tiên của Trung Quốc sống trước cả Hoàng Ðế, được coi là người đã đặt ra 8 quẻ và cũng chính Phục Hy đã chồng 8 quẻ thành 64 quẻ. Khoa học hiện đại đã đưa ra thuyết cho rằng sự phát sinh ra quẻ đơn và quẻ kép là bắt đầu từ đời Chu, những quẻ ấy chỉ là phỏng theo những đường nứt trên mai rùa hay xương làm ra khi bói, được thi hành dưới triều đại nhà Thương là triều đại trước nhà Chu.
  

Phụng Sổ : Hiệu của Bàng Thống.

• Xem thêm Rồng Phụng Kinh Châu.
  

Phụng Thiến : Tên tự của Tuân Sán.

Phướn nhà Ðường :

• Ðường sử : Vua Túc Tôn nhà Ðường, thu binh ở Linh Võ, quay cờ tiến về phía đông để đánh giặc An Lộc Sơn.
  

Phương Cao kén ngựa : Nói chuyện Cửu Phương Cao đi mua ngựa. Xem Kén ngựa.